Wat is emotiemanagement?

emotionele vaardigheden

Twee woorden in één begrip. Emotiemanagement. Toen ik een aantal jaren geleden deze term ging gebruiken vonden veel mensen dat een rare combinatie. “Emotie gaat zo over gevoel, over vrijheid, en management roept juist het beeld van controle en beheersing op” hoorde ik vaker.

Ook zou het niet zo lekker vallen in werkcontext. Daar mocht het toch eigenlijk niet over emoties gaan?

Inmiddels weten we denk ik wel beter. Werk gaat over mensen, niet een beetje, helemaal. En emotie zit in de mens, sterker nog, het bepaalt voor een groot deel hoe we naar de wereld om ons heen kijken, hoe we met elkaar interacteren, ons handelen.

Ik vind het een goede ontwikkeling om te zien dat we de laatste tijd steeds meer beseffen dat beleving, verbinding maar ook verandering en resultaten heel nauw samenhangen met hoe wij als mensen met elkaar omgaan. En dat emotie daarin absoluut een plek heeft, zeker ook op het werk.

emotiemanagement

De betekenis van emotiemanagement

Emotie en management kunnen prima samengaan. Sterker nog, het is mijn overtuiging dat het heel erg nodig is. Kijk je naar de definitie van emotie, zoals ook in mijn vorige artikel helder wordt, gaat het inderdaad over beweging, een uiting van iets dat je raakt. We worden de hele dag door door van alles en nog wat geraakt, of we er nu bij stilstaan of niet. En management is niets meer randvoorwaarden scheppen om resultaten te boeken, met of via anderen.

En dat is precies wat emotiemanagement is; de noodzakelijke voorwaarden scheppen om met anderen tot goede resultaten te komen, met behulp van emoties.

De definitie die ik aanhoud is dan ook:

Emotiemanagement

Emotiemanagement is het vermogen om je eigen emoties en die van anderen effectief te hanteren, met inzicht en met een bepaald doel voor ogen.

De basis voor emotiemanagement, je emotionele intelligentie, geeft iets aan over de potentie om je emotionele vaardigheden te gebruiken. Het verschil? Met emotiemanagement laat je zien dat je ze in de praktijk, in diverse situaties, met verloop van tijd en perspectief, passend en met goed resultaat gebruikt. Voorbij de theorie en potentie dus en ingezet op voelbaar resultaat.

Waarom is emotiemanagement zo nodig is ons tijdperk? En wat is de relatie met resultaten behalen en de relevantie voor leidinggevenden?

Emotiemanagement in ons tijdbeeld

We leven in een beleveniseconomie. Niet langer bepaalt tastbare materiële kwaliteit alles maar we zijn veel meer gevoelig voor de immateriële beleving. Het gaat consumenten allang niet meer puur om wat ze krijgen maar hoe ze iets ervaren.

Zelfs in een wereld waarin de technologische ontwikkelingen elkaar razendsnel opvolgen en we meer kunnen met techniek dan ooit te voren is er een hang naar ‘echt contact’. En in maatschappelijke termen zie je een toenemende invloed van ‘vrouwelijke’ waarden op het leven van vrouwen en mannen; zorg, vertrouwen, verantwoordelijkheid, innerlijke groei, verbinding en aandacht voor emotie.

De verharding en verzakelijking die vooral tijdens de crisis in het bedrijfsleven nog erg voelbaar was wordt nu ontmoet door een andere beweging; nieuwe vormen van samenwerken, problematiek oplossen en organiseren. Veel meer netwerken en verbindingen zoeken ten opzichte van hiërarchie en rechtlijnig besturen. Bij dit veranderend wereldbeeld horen ook nieuwe vormen van leiderschap en thema’s als duurzaamheid en (sociale) innovatie.

Wat emotiemanagement ons oplevert

Er vind dus een beweging plaats die het menselijk aspect, inclusief de beleving en emoties van mensen een centralere plek toekent. Ook organisaties zijn erbij gebaat te accepteren dat emoties onderdeel zijn van het leven en dus ook van organisatieprocessen.

DIt brengt ons bij de belangrijke rol van leidinggevenden. Als leidinggevende moet je je realiseren dat emotiemanagement, zowel op individueel niveau als vanuit het beleid significant zal bijdragen aan het succes van je organisatie.

Op persoonlijk vlak

Op persoonlijk niveau zijn er een aantal voordelen die het goed managen van emoties kan hebben.

Denk eens aan wat het waard is om vertrouwen op te kunnen bouwen bij de mensen waarmee je werkt. Dit bepaalt wat er in de communicatie gebeurt en hoe men de relatie met jou beoordeeld.

Een woord wat ook erg populair is onder managers is ‘verantwoordelijkheid’. Wat is er nodig om mensen hun verantwoordelijkheden te laten nemen, het liefst ‘zelfsturend’? Het heeft veel van doen met jouw eigen voorbeeld, integriteit, consequent zijn, congruent zijn in woord en daad.

Wil je meer verantwoordelijkheid zien, dan zul je zelf meer verantwoordelijkheid moeten nemen, in het bijzonder in je manier van omgaan met emoties. Hoe wil je immers mensen ergens op afrekenen wat ze anders voorgespiegeld krijgen? Zelfbewustzijn is niet voor niets een van de pilaren van emotioneel intelligent gedrag.

Een laatste punt dat ik in deze context wil noemen is empathie. Het kunnen duiden en letterlijk ‘voelen’ wat anderen meemaken om dit om te kunnen zetten in beweging in de juiste richting vereist hard werken aan vaardigheden die bepalen hoe je met anderen omgaat. Sociale vaardigheden denken we allemaal te bezitten, maar hoe ziet dat eruit door de ogen van iemand anders?

Je ziet het al; zelfreflectie, stilstaan bij wat jouw gedrag in de context en voor een ander betekent is allemaal onderdeel van emotiemanagement.

Deze 3 voorbeelden gaan nog niet eens in op alle vaardigheden die iemands emotionele spectrum beslaan maar het laat al wel zien hoeveel invloed het kan hebben op het succes van jouw leidinggeven. Welke stijlen je kiest, de doelen die je nastreeft en hoezeer je je kunt verbinden met mensen in allerlei verschillende rollen zijn aanvullende acties die voortvloeien uit jouw vaardigheid in emotiemanagement en zullen mede bijdragen aan jouw succes.

Maar het zou te beperkt zijn om te zeggen dat emotiemanagement alleen op persoonlijk vlak winst oplevert. Immers, één leidinggevende kan een behoorlijk verschil maken maar successen boek je uiteindelijk als organisatie en groeien doe je nooit alleen.  In mijn volgende artikel bespreek ik wat het een organisatie kan opleveren om met emotiemanagement aan de slag te gaan. En uiteraard waarom dat jou als leidinggevende zou moeten interesseren.

Persoonlijke vragen

In de tussentijd ben ik benieuwd naar hoe dit artikel jou inzicht heeft geboden. En ik heb een aantal vragen aan je:

Bij welk vraagstuk waar jij momenteel tegenaan loopt, zou emotiemanagement van waarde kunnen zijn?

Wat wil je graag bereiken waarin je ongetwijfeld al goede stappen hebt gezet maar wellicht ook jezelf bent tegengekomen? Of misschien juist steeds iemand anders?

Wat wil je daarmee doen?

Ik wil hierover in gesprek