De leidinggevende en de achtbaan

Als leidinggevende zul je zeker herkennen dat we leven in een tijd van ontzettend snelle technologische ontwikkeling. Maar dat staat natuurlijk niet los van andere veranderingen. Doordat we ons zo snel moeten aanpassen is de hele manier waarop we werken, werk organiseren en beleven totaal veranderd. We hebben nog maar nauwelijks de tijd gehad om ons hieraan aan te passen. En het tempo is niet te stoppen!

Gelukkig zijn we als mens best in staat om mee te bewegen onder hoge snelheid. Denk maar even aan hoeveel mensen kunnen genieten van een ritje in de achtbaan (ik hoor overigens zelf niet tot die groep, maar dat terzijde).

Leidinggeven is altijd een kwestie van aandacht voor mens, doel en proces geweest. Het is ook al sinds mensenheugenis onderhevig aan verandering. Ons tijdperk, het tijdperk van de constante verandering, levert een bont rijtje aan vraagstukken op waar je je over mag buigen. Voor jou als leidinggevende biedt deze tijd namelijk een unieke set uitdagingen.

Unieke uitdagingen van onze tijd

Om maar een paar dingen te noemen die worden bevestigd door trendwatchers en die jij ongetwijfeld ook ervaart:

  • Medewerkers zijn overwhelmed door de snelheid van veranderingen, stress en werkdruk zijn veel gehoorde termen

  • Werknemers denken anders over werk en de invulling daarvan

  • Samenwerking is nog belangrijker dan ooit, juist door het wegvallen van bepaalde taken door automatisering

  • Productiviteit wordt in andere criteria gemeten zowel binnen als buiten de organisatie; servicekwaliteit en toegevoegde waarde zijn meer prio dan kei’harde’ output

  • Structuren om in te werken, leren en organiseren worden anders vormgegeven en aangestuurd

Dit soort lijstjes kun je oneindig lang maken, maar you get the picture. Uiteraard ben jij als leidinggevende ook niet immuun voor de effecten van al deze bewegingen. Ja, ook jij zit in de achtbaan. Voorin wel te verstaan.

Hoe maak jij het mogelijk dat de rit goed uit te houden is? Dat het voor jezelf maar ook voor je medepassagiers zo aangenaam mogelijk is? Vergeet niet te genieten onderweg…ook helemaal van deze tijd. Je moet een aantal voorzorgsmaatregelen nemen.

werken

Hoe stap je in de achtbaan als leidinggevende?

De stoel (je omgeving)

De stoel waar je in zit bepaalt heel veel in hoe je rit beleeft. Vroeger waren dat misschien nog van die krakkemikkige, roestbakken, tegenwoordig ziet het er allemaal flitsend, hip, kleurrijk en modern uit.

Dat is natuurlijk geen richtlijn voor de kleuren die je in de kantine moet hebben of als meubelstof van de nieuwe loungebanken. Ook als je die niet hebt gaat het er vooral om of je als leidinggevende een aantrekkelijke werkomgeving kunt creëren. Daar hoort inrichting en werkplek zeker bij maar het gaat met name om de beleving, het gevoel dat het oproept.

Conclusie: De totale werkomgeving moet aantrekkelijk zijn. Het gevoel geven dat je de rit wilt uitzitten, hoe lang (of kort tegenwoordig) die ook duurt.

De beugel (je zekerheden of veiligheid) 

Zekerheden is ook zo’n woord dat niet meer van deze tijd is. Althans niet dezelfde zekerheden van vroeger. Flexibiliteit op de arbeidsmarkt is een gegeven en ook binnen organisaties worden zaken veel minder ‘vast’ geregeld.

Financiële beloning is lang niet meer het enige belangrijk. In dit tijdperk van zingeving willen mensen vooral weten waar ze aan toe zijn in het moment. Dat betekent dat mensen naar andere manieren zoeken om zich te ankeren want we blijven als mens wel zekerheden nodig hebben.

Waarom doen we dingen? Waarom doen we ze zo? Met wie kunnen we kennis en kunde uitwisselen? Wie is waarvoor verantwoordelijk? Het zijn slechts enkele vragen die het verlegde accent weerspiegelen.

In plaats van periodiek afgerekend worden op een dan inmiddels ongrijpbare historie van functioneren is het nu zaak te leren doorlopende feedbackmomenten te creëren. Immers, leren, toepassen en resultaten zien werkt heel anders in een constant veranderende, complexe omgeving.

Conclusie: Ook leiderschap is veel meer tijdelijk en doelgebonden geworden en niet langer puur verbonden aan structuur en posities. Tijdens je positie in de voorste stoel is het dus zaak een gevoel van zekerheid te creëren, gebaseerd op waarden en behoeften van nu.

De schreeuw (je uitlaatklep)

Iedereen die in een achtbaan stapt weet dat al die opgebouwde spanning er een keer uit moet. Je hebt vast ook wel eens die hilarische filmpjes voorbij zien komen van mensen die 30 seconden lang hun longen uit hun lijf schreeuwen. Je kunt bij het verlaten van sommige achtbanen zelfs betalen om jezelf in zo’n ultiem schreeuwmoment vereeuwigd te zien.

Het laat in ieder geval zien dat het blootgesteld zijn aan zulke ‘snelheden’ kennelijk de behoefte in ons losmaakt om een uitlaatklep te zoeken. Die is ook in ons werk noodzakelijk. Momenten om te onthaasten, te reflecteren en te rechargen in alle rust zijn dan ook nodig.

Maar vergeet niet ook te ontladen, even een uitlaatklep te zoeken en intens te genieten van unieke momenten. De een heeft meer behoefte aan een situatie van relatieve ‘rust’ (ogen dichtgeknepen, stevig de beugel vastgrijpen), de ander aan lekker ‘losgaan’ (voetjes van de vloer en handen in lucht).

Conclusie: Wat de voorkeuren ook zijn, zorg dat je je als leidinggevende bewust bent dat iedereen zijn ‘uitlaatklep’ nodig heeft. Zie er op toe dat ze hier regelmatig gebruik van kunnen maken.

En vergeet niet dat jij in hetzelfde ‘karretje’ zit en heus af en toe ook een snapshot kunt nemen (een ‘even-lachen-naar-het vogeltje-moment) om later op terug te kunnen kijken.

Hoe stap je uit de achtbaan als leidinggevende?

Om tijdens zo’n rit voeling te kunnen blijven houden met zowel jezelf, je mensen als je doel vraagt nogal wat van je. Je hebt sensitieve voelsprieten nodig en een helder beleid. Wil je dat er verbondenheid wordt ervaren binnen jouw organisatie dan kun je dingen niet aan het toeval of ‘de groep’ overlaten.

Het is een tijd van grote omslag in de manier van werken, leidinggeven en samen dingen tot stand brengen. Je zult dus nu aandacht moeten schenken aan verbinding. Door concreet handen en voeten te geven aan verbinding realiseren met jouw mensen creëer je een organisatie die niet alleen de trends in beeld heeft maar er ook de vruchten van plukt.

Invulling geven aan je leiderschap

Leiderschap betekent verantwoordelijkheid nemen. Door jouw voorbeeld en inspiratie kun je anderen motiveren de noodzakelijke bewegingen te maken. Door aandacht te besteden aan je eigen emotionele vaardigheden zul je de ‘rit’ goed kunnen plannen. Het helpt je ook alert te blijven ondanks het tempo en snel in te spelen op behoeften. Je wilt vooral kunnen terugkijken op mooie ervaringen en lessen, die iets hebben toegevoegd aan jouw leiderschap en  de resultaten van je organisatie. Tja en echte die-hards gaan direct weer in de rij staan…klaar voor de volgende rit!

Vertaalslag

Zowel trends, als analogieën als de achtbaan voegen vooral iets toe als je de praktische waarde ervan ook naar jouw praktijk kunt vertalen. In mijn volgende artikel neem ik je mee in hoe jouw emotionele vaardigheden je kunnen helpen bij het invulling geven aan een aantal cruciale aspecten in je organisatie.